Review đánh giá Pentiment: Tường thuật tái hiện lịch sử đỉnh cao và cái kết không lời giải

Pentiment, dịch tiếng Việt “Cuộc thống hối”, một trò chơi nhập vai hành động tường thuật tái hiện lại một bí ẩn giết người thời Phục Hưng với bối cảnh đậm chất lịch sử. Game vừa có mặt trên Xbox và PC vào ngày 15 tháng 11 vừa qua. 

Xem thêm: Top game nhập vai ngắn hay nhất mọi thời

Chỉ trong vòng một tuần, khắp các diễn đàn lớn của game Xbox PC không ngừng nổ ra các cuộc bàn luận, chia phe, phỏng đoán về ẩn ý, endings, manh mối của game. Không ai chịu thua ai. 

Đã lâu rồi mới có một tựa game làm dấy lên nhiều dư luận trái chiều thế này. Bạn đã chơi Pentiment? Nếu vẫn chưa, hãy cùng nShop làm rõ những điểm sáng cuốn hút lạ thường của tựa game tường thuật này. 

Trailer Pentiment

Thời kỳ biến động, cuộc sống thường nhật cũng vì thế mà trải qua nhiều biến cố

Có rất nhiều trò chơi tái tạo các thời điểm, nơi chốn, sự kiện lịch sử. Nhưng bạn có thấy lạ một điều rất ít trong số đó gắn liền với miêu tả cuộc sống thực tế của thời đại mà nó đang diễn tả. Hầu hết đều xuất hiện dưới hình thức đao to búa lớn, chiến thuật cao xa hoặc một trận chiến vĩ đại nào đó của các phe phái. Pentiment vì thế, từ đầu đã có cách tiếp cận hoàn toàn khác. 
 

Pentiment nói về vùng Bavaria thời kỳ Phục Hưng dựa trên cuộc sống thực của những con người bình thường, đang sống, đang làm việc, đấu tranh và cả chết đi. Tất cả cùng hiện diện trong một bức tranh đời thường sống động đi qua thời kỳ đầy sóng gió trong trò chơi.

Đây cũng là giai đoạn Đạo Tin Lành trỗi dậy mạnh mẽ dưới đường lối soi sáng của nhà lãnh đạo, truyền giáo, tư tưởng học, tôn giáo học lỗi lạc Martin Luther. Đã có nhiều bằng chứng về sự nổi loạn: sách in ngày càng phổ biến hơn, nông dân nổi dậy liên tục chống lại ách cai trị của các địa chủ độc ác, rầm rộ niềm tin về việc Trái Đất quay quanh Mặt trời (chứ không phải mọi thứ kể cả Mặt trời đều xoay quanh Trái Đất như trước kia). 
 

Niềm tin quá khứ dần xói mòn, sụp đổ, một trật tự mới đang thành hình, mọi thứ đảo lộn, kỷ cương pháp luật bị đâm ra nghi ngờ. Thời kỳ này có quá nhiều biến động, kể cả lòng người.

Pentiment không nói trực tiếp tới những vấn đề cao siêu này. Tuy nhiên thông qua việc cuộc sống thường nhật của mọi người dân tại thị trấn nhỏ bé Bavaria bị thay đổi từng ngày, người chơi sẽ dần hiểu rõ tác động của những sóng gió đang diễn ra trong lòng xã hội. 

Thời đại của nghi ngờ và phẫn nộ

Đào sâu vào thời đại và bối cảnh của trò chơi, bạn sẽ nhận ra rõ hơn bao giờ hết đó không chỉ để làm màu cho vui. Thời kỳ này thật sự hỗn loạn. Mà không dừng lại ở mức vừa nói ở trên. Đó còn là thế giới của nghi ngờ và phẫn nộ. 
 

Nông dân tức giận với các linh mục. Các linh mục nghi ngờ nông dân, thương lái bị giằng xé trong mớ bí mật của đôi bên, thợ xây thì khao khát cuộc sống yên ổn nơi thị trấn, vân vân mây mây…

Trong ¼ thế kỷ mà bạn đi qua, người dân nơi đây chính là người đã tạo nên lịch sử cho riêng vùng đất này, nhưng họ không muốn tuân theo bất cứ lề luật nào. Có quá nhiều động cơ mồi lửa cho một cuộc đấu tranh giai cấp bùng nổ. Và bản thân các sự kiện lớn nhỏ, kể cả vụ giết người sắp diễn ra trong trò chơi, cũng chỉ là một giọt nước tràn ly.
 

Hành trình tìm kiếm bằng chứng và sự đổi thay của các mối quan hệ

Bạn sẽ bắt đầu chuyến hành trình của mình trong Pentiment khi vào vai Andreas Maler, một nghệ sĩ làm nghề vẽ minh họa cho các bản thảo trong tu viện địa phương. 

Tu viện rộng lớn này đang bị lỗi thời, công nghệ máy in mới xuất hiện đang dần thay thế việc sao chép văn bản thủ công tốn sức tốn thời gian trước đây. Công việc của Maler dĩ nhiên bị ảnh hưởng. Và ngay lúc rối rắm đó, có một nhà quý tộc đế thăm tu viện nhưng đã bị ai đó sát hại tại đây. 
 

Có máu trên tường của Tu viện Kiersau. Dưới bức tranh tường The Danse Macabre xuất hiện một xác chết được trang trí bằng đá quý, chính là xác của nhà quý tộc nọ. Tất cả mọi manh mối đều hướng về một người: Piero. Người bạn, đồng thời là người cố vấn này của Maler lập tức bị buộc tội giết người.

Chỉ trong vài ngày ngắn ngủi, Maler phải tìm cho ra được các bằng chứng, manh mối, nhân chứng hay bất kể thứ gì khác có thể chứng minh được bạn mình vô tội, đồng thời cho thấy có sự xuất hiện của những kẻ tình nghi khác. Hành trình phiêu lưu tìm kiếm bằng chứng của chàng trai trẻ bắt đầu từ đây.

Maler sẽ phải la cà khắp nơi, làm quen người này người nọ, dò hỏi thông tin, ăn tối chung, uống rượu, tám chuyện mọi lúc có thể, đi sâu vào cuộc sống thường ngày của người dân trong thị trấn. Những tưởng mục tiêu chỉ vậy thì cứ đào sâu vào thân thế và mối quan hệ của nhà quý tộc xấu số nọ. Nhưng dọc được tìm hiểu, Maler đã đào xới ra đủ thứ chuyện trên đời.
 

Nhất là hiểu sâu sắc về mối thù lâu đời và thái độ cay đắng nhẫn nhịn của người dân dành cho những kẻ được gọi là “bề trên” độc ác thủ đoạn, nấp mình trong lớp áo đạo giáp, quý tộc. Lớp người này đã lợi dụng các danh xưng chỉ rõ hệ thống phân cấp cứng nhắc của xã hội thế kỳ 16 bấy giờ để tác oai tác oái và làm đủ thứ chuyện Trời Đất khó dung thứ.

Bạn cũng phải nhớ là thời kỳ này, Tôn giáo chi phối mọi khía cạnh của đời sống. Ở tầng lớp càng thấp, mức ảnh hưởng này càng nặng nề. Sống trong gọng kìm lâu ngày, người ta tự động tìm đến những tín ngưỡng ngoại giáo khác, bài xích, xung đột với giáo lý Kitô giáo. Có thể nói thảm kịch bắt nguồn sâu xa từ đây.
 

Tuy thiết lập được nhiều mối quan hệ, gặp gỡ thêm rất nhiều người, nhưng mối quan hệ của bạn với các nhân vật ít nhiều sẽ bị thay đổi tùy vào việc sau này bạn lập luận buộc tội ai. Và xả phụ thuộc vào mọi quyết định bạn đưa ra trên đường đi.

Ban đầu, bạn sẽ hơi choáng với số lượng nhân vật xuất hiện trong trò chơi. Tuy nhiên câu chuyện mà bạn sắp dấn thân vào sẽ tiếp tục kéo dài đến tận 25 năm lịch sử của thị trấn. Theo thời gian mối quan tâm của bạn sẽ dần co cụm lại, tập trung vào một số người. 

Hoàn cảnh cá nhân của từng người trong số đó khi họ đã già đi cũng sẽ đổi khác nhiều, đậm nét sâu sắc hơn. Theo dõi câu chuyện dài hơn 2 thập kỷ cảm giác như đang nhìn từ ngoài chứng kiến một vở opera hoành tráng, mà ở trung tâm vở kịch, bí ẩn về cái chết năm xưa vẫn đang bao trùm.
 

Qua 25 năm cùng trò chuyện, gặp gỡ, ăn chung, đi lễ chung mỗi tối, bạn sẽ chứng kiến trẻ em trở thành người lớn, người lớn dần trở thành kẻ say xỉn điển hình của thị trấn và già đi mỗi ngày, người già thì dần nhạt nhòa đến lúc biến khỏi cuộc sống. 

Thời gian càng trôi qua, bạn một là thấy con đường của mình ngày càng bế tắc hoặc thậm chí khó lòng có thể buộc tội một ai. Làm sao có thể nói ra một người đàn ông của gia đình với bao lo lắng cho tụi nhỏ trong nhà lại là kẻ thủ ác của vụ giết người năm xưa. Nhất là khi không có gì chắc chắn cả.

Game tường thuật không dành cho người chơi nóng vội

Nếu bạn là người chơi nóng vội, không thích lắng nghe câu chuyện cũng không thích các mẩu đối thoại, Pentiment có thể không phải là trò chơi đúng gu.

Ngược lại, với ai thích đi sâu vào một câu chuyện dài nhiều ngóc ngách bí ẩn, muốn để tâm trí tự do lùng sục, khai thác dữ kiện để đưa ra các suy đoán, Pentiment sẽ là chân ái của năm nay. 

Khi chơi Pentiment, phần nhiều thời gian bạn sẽ được lướt qua những cuộc đối thoại. Thú vị ở chỗ đối thoại cùng giữa người và người, nhưng nội dung được thể hiện qua những kiểu chữ viết khác nhau, đặc trưng cho địa vị xã hội của người đang nói. 
 

Ví dụ trong hộp thoại của nông dân khiêm tốn thì là chữ viết tay nguệch ngoạc, người có tài chính hơn chút thì chữ viết lớn hơn, tới các quý tộc thì font chữ uốn lượn cầu kỳ đỏm dáng. Thi thoảng còn xen kẽ vài lỗi chính tả khi văn bản được viết ra trên màn hình rồi ngay sau đó vội vàng xóa đi sửa lại như kiểu một người đang nói nhầm ý của mình hoặc ai đó muốn khỏa lấp câu nói của mình sau khi buộc miệng ra điều không nên nói.
 

Toát lên toàn trò chơi chính là tình yêu kỳ lạ và kiến thức sâu rộng của chính nhà phát triển dành cho thời kỳ lịch sử đặc biệt này. Ví như chi tiết nhỏ xíu khi màn hình thu nhỏ rồi chuyển động như đang lật trang sách mỗi khi bạn rời khỏi cảnh chơi. 

Rồi cách dùng font chữ, diễn đạt qua các câu nói, ngôn từ cổ điển đôi lúc chỉ còn thấy trong các vở opera xưa. Qua đó bức tranh lịch sử hấp dẫn của thời kỳ hiện lên, rõ ràng như chính bảng chú giải thuật ngữ phong phú mà nhà phát triển đã gửi gắm trong trò chơi.

Việc của người chơi là hãy cứ vòng vèo khắp nơi, tích cóp dữ kiện, ghi nhớ các mối quan hệ, tập trung vào những chi tiết tưởng chừng vụn vặt nhất trong cuộc sống hàng ngày của những người bạn gặp trên đường. Cánh cửa bí ẩn hé lộ nhiều điều bất ngờ trong quá khứ sẽ dần dần lộ ra. 

Với ai mê game tốc độ hay đã quen với các trò chơi tiến độ nhanh chóng thì tiến triển của các mối quan hệ lẫn tình huống trong Pentiment có thể là một rào cản. Cả việc phải đọc nhiều text, đọc các text trên cùng màn hình với nhiều font chữ khác nhau hơi rối xem ra cũng cản bước vài người chơi. 

Nhưng nếu bạn vượt qua hai thử thách này, Pentiment đúng nghĩa là một món quà lớn, một viên ngọc quý về đề tài đời sống lịch sử SÂU SẮC lồng ghép trong một câu chuyện giết người bí ẩn.

Vụ giết người chỉ là cái cớ

Cái chết này thật không đúng lúc chút nào. Giữa thời kỳ căng thẳng này chỉ cần một sự cố nhỏ xảy ra cũng đủ thổi bùng ngọn lửa chiến tranh, xung đột lớn giữa các phe phái và tầng lớp xã hội. Việc nhà quý tộc kia là ai không quan trọng. Quan trọng cái chết đó sẽ là cái cớ cho nhiều chuyện rối ren sau này.
 

Nghĩa là gì? Nghĩa là bạn đang tìm cách giải quyết một vụ án mạng ở thời điểm bắt đầu của trò chơi. Nhưng kỳ thực đây chỉ là một vụ rắc rối đầu tiên trong số hàng loạt các vụ bê bối phức tạp diễn ra trong suốt game. Pentiment có thể ngốn của bạn 20 giờ liền với hàng loạt cuộc đối thoại đau đầu, nhiều mối quan hệ mờ ám và hàng đống thứ cần ra quyết định. 
 

Trong đó, phần lớn các quyết định của người chơi xoay quanh việc chạy đua với thời gian, đắn đo giữa công lý và lòng kiên nhẫn, giữa đạo đức và mong muốn cá nhân. Nhớ là bạn chỉ có tổng cộng vài ngày cho vụ giết người đầu tiên. 
 

Mỗi ngày được chia thành vài phần theo giờ cầu nguyện chính và phụ, sau mỗi phần kết thúc, bạn sẽ phải đưa ra một quyết định quan trọng. Như có lên đường khám phá khu mỏ muối La Mã cũ ở bìa thị trấn không, hay chọn ngồi ăn tối với một trong số các kẻ bạn đang nghi ngờ… Dù kiểu gì thì bạn luôn bị ép vào tình huống sắp hết thời gian và phải hy sinh một cơ hội nào đó để đuổi theo một thứ bạn cho là lớn hơn, mà thật ra cũng chưa chắc có thật sự lớn như bạn nghĩ.

Không bao giờ là chắc chắn

Loạt tình huống đắn đo buộc phải quyết định vừa nói ở trên dẫn tới một cảm giác luôn tồn tại khi chơi Pentiment: BĂN KHOĂN. Bạn không biết chuyện mình vừa bỏ lỡ đó có ẩn chứa bí mật gì không, A hay B sẽ tốt hơn, rồi cả tới cuối cùng bạn cũng không biết được người mình vừa buộc tội và gom hầu như đủ bằng chứng để giải thoát cho bạn mình đấy, có đúng là hung thủ thật sự không? 

Bạn không bao giờ chắc chắn về tất cả mọi thứ trong trò chơi này. Luôn phân vân, lấn cấn, dù chỉ với một vài phần trăm xác suất. Bạn biết mà, như trong mấy phim trinh thám ấy, dù đúng 99% thì 1% còn lại vẫn có thể không phải là hung thủ cuối cùng.
 

Chính nhờ vậy mà Pentiment có giá trị chơi đi chơi lại nhiều lần. Bạn sẽ phải chơi nhiều lần, đưa ra nhiều lựa chọn khác nhau để có thể vẽ nên một bức tranh toàn diện hơn về tất cả các nghi phạm của trò chơi.

Xem thêm: TOP GAME INDIE CHƠI HOÀI CHƠI HOÀI BAO LÂU VẪN KHÔNG CHÁN

Có khi bạn sẽ hối hận vì trong lần chơi trước đó đã buộc tội sai người khiến anh ta bị bêu đầu giữa chợ. Hoặc có khi bạn sẽ chuyển sang một hướng suy nghĩ hoàn toàn khác. Con đường giải án không hề đơn giản như khi bạn nhìn vào đồ họa hoạt hình phong cách Phục Hưng của Pentiment.

Cần gì để chơi Pentiment? ** Cảnh báo spoil

Khi bạn thấy mình quá bận rộn giải quyết mớ manh mối lớn nhỏ của câu chuyện, có thể bạn quên mất mình cần KHÁCH QUAN. Giữ cho tâm trí và cả tinh thần trung lập là điều đầu tiên bạn cần làm khi chơi trò này.
 

Hãy nhìn mọi chuyện như một người ngoài, không phải trong vai Andreas. Có vậy, bạn sẽ sáng suốt hơn trong các quyết định. Cũng sẽ tự đưa ra hàng loạt câu hỏi *** đoạn này có spoil chút xíu *** như anh chàng mình đang nhập vai kia quá khứ, xuất thân thế nào trước khi xuất hiện ở ngôi làng này, thời gian nghỉ phép trước đó anh chàng đã ở đâu, làm gì, sở thích là gì, từng học ở đâu? 

Bằng nhiều lựa chọn khác nhau, bạn có thể sẽ phát hiện ra mình là một gã khờ mọt sách nhưng có đầu óc logic lạ kỳ, hoặc là một thiên tài hùng biện tương lai của đế quốc, hoặc chỉ là một tay du lịch lơ mơ lang thang ở Ý hoặc cả là một tên tội phạm có tâm trí cuồng vọng dị thường… 
 

Mọi khả năng đều có thể mở ra. Hiểu chính mình với đôi mắt vô tư của người ngoài là một phần rất quan trọng để thấy được toàn cảnh cuộc chơi.

Vì sao nói nó quan trọng? Vì các lựa chọn bạn đưa ra không chỉ quyết định lý lịch nguồn gốc của anh chàng mà còn mở ra thêm các tùy chọn mới trong câu chuyện ở hiện tại, và cả sau này. 

Như nếu trong quá khứ bạn là nhà hùng biện thì giờ kỹ năng ăn nói sẽ giúp bạn liến thoắng cả ngày, thuyết phục người này, vòng vo bợ đỡ người khác thay vì nói huỵch toẹt ra các yêu cầu để rồi bị từ chối thẳng. Nếu bạn là người thích nghiên cứu luật pháp, bạn sẽ có nhiều cơ hội chứng minh kiến thức uyên bác của mình khi nói về sách vở, về các lề luật, từ đó thuyết phục được những người có cùng quan điểm… 
 

Đáng nói, các đặc điểm này của nhân vật cũng góp phần là manh mối quan trọng dẫn tới sự kiện hiện tại. Như việc bạn là một người cuồng nghiên cứu luật pháp dẫn tới việc chính quyền sẽ phải nhượng bộ cho phép bạn giữ lại một quyển sách dị giáo. Rồi vài năm sau, quyển sách dị giáo đó sẽ đưa bạn vài ý tưởng thần bí nguy hiểm và biến nó thành hành động khó lường.

Điều thứ hai, hiểm hóc không kém, bạn cần trang bị cho mình trước khi chơi Pentiment: CẨN THẬN VỚI CÁC LỰA CHỌN.
 

Vì không phải lúc nào các lựa chọn mặc định tùy vào đối thoại mở khóa tương ứng với đặc điểm nhân vật cũng là lựa chọn đúng. Ví dụ tình huống khi bạn chọn mình là người chuyên nghiên cứu luật pháp ở trường đại học, bạn sẽ được đưa tùy chọn mặc định là “Tự cao tự đại”. Thế là mỗi lần bạn có dịp phô bày kiến thức học thuật của mình, bạn sẽ làm người đối diện rất khó chịu tới mức đáng báo động. 
 

Điều thứ ba cần chuẩn bị tinh thần trước khi vào chơi Pentiment: SỰ THẤU CẢM. 

Trong rất nhiều tình huống, bạn sẽ phải thuyết phục người đối diện nghe theo mình. Muốn làm vậy, bạn sẽ phải đồng cảm với tính cách, suy nghĩ, cảm xúc hiện tại và bối cảnh của cuộc trò chuyện. Mức độ thấu cảm càng cao, bạn càng có cơ hội đưa ra các lựa chọn hợp tình hợp cảnh. 

Mà cả khi rất hợp vẫn chưa chắc là lựa chọn đúng. Nên quay lại điều nhắc nhở thứ 2: không gì là chắc chắn trong trò chơi này.
 

LỜI KẾT CHUNG VỀ PENTIMENT

Chỉ một câu về Pentiment “Game hay quá mà nhiều người có thể chưa biết”. Còn chi tiết hơn thì là đây:

Điểm mình thích:

• Lịch sử thời đại, cuộc sống thực tế của con người khắc họa tỉ mỉ chi tiết, đầy cảm xúc
• Dẫn dắt tình huống nhiệt tình, sống động
• Chủ đề chặt chẽ
• Nghệ thuật đồ họa và ẩn ý dùng font chữ xuất sắc
• Hoạt ảnh tinh tế, đúng chất của thời kỳ
• Muôn vàn lối rẽ cho chính đặc điểm của nhân vật chính, các sự kiện lẫn ending
• Có giá trị chơi lại cao, càng chơi nhiều lần càng phát hiện ra bản chất của câu chuyện trong một bức tranh toàn diện hơn
• Nhạc quá hay, quá hợp cho thế kỳ 16 loạn lạc
• Chỉ 20 giờ chơi, việc chơi lại để tìm thêm điểm còn khuyết là hoàn toàn khả dĩ, chơi lại không ngán.

Điểm mình chưa thích (và là mình, có thể bạn không vấn đề gì)

• Hơi dài dòng, nhiều text
• Dùng nhiều font chữ đúng là có dụng ý sâu sắc nhưng làm màn hình bị rối hơi khó đọc
• Không có lời giải cuối cùng (trên mạng giờ đồn ầm lên một đống người có thể là kẻ thủ ác, nhưng vẫn chưa rõ ai đúng ai sai, dev cũng chẳng lên tiếng luôn). Với người muốn có kết thúc rõ ràng 

Pentiment, game phải-chơi cho người yêu lịch sử, yêu nghệ thuật Phục Hưng, yêu các màn giải đố tìm hung thủ và thích kết nối các dữ kiện. Cuộc chơi tâm trí này lại còn đẹp, sâu sắc trên cả mong đợi. Một viên ngọc quý nha các bạn. Pentiment hiện đang có trên Xbox và PC từ ngày 15 tháng 11 năm 2022. 

SW306 - Bayonetta 3 cho Nintendo Switch

1,250,000 ₫

Hết hàng

SW302 - Sword Art Online Alicization Lycoris cho Nintendo Switch

1,150,000 ₫

SW295 - The DioField Chronicle cho Nintendo Switch

1,100,000 ₫

SW286 - Xenoblade Chronicles 3 cho Nintendo Switch

1,280,000 ₫