Gundam chúng ta hay "hít" có thành phần gì?
Gundam liệu có thơm như hoa?
Gundam là một thú chơi có độ hấp dẫn cao. Thậm chí người ta còn hay so sánh đùa nó với các chất gây nghiện và nói "hít nhựa" (chỉ mô hình Gundam). Ai cũng biết Gunpla làm từ nhựa. Nhưng chúng là những loại nhựa gì? Cùng tìm hiểu để "hít nhựa" cho thật sành điệu nhé.
Không phải nhựa chỗ nào trên Gundam cũng như nhau
Mô hình nhựa Gundam được tổng hợp từ nhiều part khác nhau. Về cơ bản chúng ta có phần giáp trụ bên ngoài, khung xương bên trong, và các khớp nối. Mỗi phần này đều có công năng riêng biệt và đặc tính yêu cầu cũng khác nhau. Như giáp ngoài thì cần nhiều màu, xương cần cứng, còn khớp phải dẻo. Do đó, vật liệu "nhựa" dùng cho từng phần cũng không giống nhau. Học hóa cũng biết rồi, mỗi chất có lý tính và hóa tính khác nhau mà đúng không nè.
Thật ra Gundam hầu như là mùi nhựa thôi
Những loại nhựa hay dùng trong mô hình Gundam
PS (Polystyrene) bọc ngoài
Đây là một loại nhựa nhiệt dẻo (polymer) tên gọi là Polystyrene (gọi tắt là PS), được tạo thành từ phản ứng trùng hợp styrene. Công thức cấu tạo của Polystyrene là (CH[C6H5]-CH2)n.
Loại nhựa này thường được ứng dụng để làm các phần giáp, và một số khớp nối của mô hình nhựa Gundam. Nó không mùi vị, trong suốt, dễ gia công (nhiệt độ gia công vào khoảng 180 - 200oC). Đặc biệt là PS dễ tạo màu theo ý muốn, thể hiện được màu sắc bên ngoài của mô hình.
Tính chất cơ học của PS phụ thuộc vào mức độ trùng hợp. PS có trọng lượng phân tử thấp, rất giòn và độ bền kéo thấp. Trọng lượng phân tử tăng thì độ cơ, nhiệt tăng, độ giòn giảm đi. Nếu vượt quá mức độ trùng hợp nhất định thì tính chất cơ học lại giảm. Giới hạn bền kéo sẽ giảm nếu nhiệt độ tăng lên. Độ giãn dài tương đối sẽ bắt đầu tăng khi đạt tới nhiệt độ 80oC. Vượt quá nhiệt độ đó PS sẽ trở lên mềm và dính như cao su. Do đó PS chỉ được dùng ở nhiệt độ thấp hơn 80oC.
Dễ dàng xem được chất liệu của các part trong sách hướng dẫn ráp Gundam
ABS (Acrylonitrile butadiene styrene) lo bên trong
Acrylonitrin butadien styren (viết tắt thành ABS) có công thức hóa học (C8H8· C4H6·C3H3N)n là một loại nhựa nhiệt rất dẻo dai, chịu được sự va đập mạnh. ABS bao gồm 3 đơn phân tử acrylonnitrile, butadiene, styrene. Các đơn phân tử này ảnh hưởng đến tính chất của nhựa ABS: tính cứng, tính bền với nhiệt độ và hoá chất là do acrylonnitrile; tính dễ gia công, tính bền của styrene; tính dẻo, độ dai va đập là của butadiene.
Nhựa ABS rất cứng, rắn nhưng không giòn, cân bằng tốt giữa độ bền kéo, va đập, độ cứng bề mặt, độ rắn, độ chịu nhiệt. Chính vì vậy nó thường xuyên đảm nhận vị trí khung xương trong các mô hình nhựa Gundam. Phần này không cần nhiều màu sắc, thay vào đó, tính bền bỉ được ưu tiên hàng đầu vì sẽ là nơi để các phần giáp bám vào, cũng như tạo ra chuyển động cho mô hình.
PS nhẹ hơn ABS, thường dùng cho giáp, ABS làm khung xương. Tuy nhiên vị trí này cũng có thể thay đổi tùy theo mẫu.
Trong ngoài khác biệt
PE (Polyethylene) kết nối
Polyethylene là 1 hợp chất hữu cơ (polymer) gồm nhiều nhóm etylen CH2-CH2 liên kết với nhau bằng các Hydro no. PE được điều chế bằng phản ứng trùng hợp các monome etylen (C2H4). Khi nhắc đến PE, người ta nhắc đến độ mềm dẻo của nó, tốt hơn hẳn so với PS, ABS. Chính Nhờ tính mềm dẻo đó mà PE được dùng để tạo các khớp nối trên hầu hết các mô hình nhựa Gundam. Các part nằm trong bảng runner PC (polycap) của Gunpla chính là PE tạo nên.
Khớp tròn, khớp vuông, răng cưa đủ hình dáng...
PP (Polypropylene) phụ trợ
Polypropylene thường được để phối hợp chung với ABS trong việc tạo nên khung xương của các mô hình nhựa Gundam cấp RG (Real Grade). Hoặc bạn cũng có thể thấy điều này trên các bàn tay của mẫu MG và PG. Để làm điều này, Bandai đã dùng phương pháp đúc khuôn đôi (Double-Molding), cho phép đưa hai loại vật liệu khác nhau đến những vị trí khuôn khác nhau để tận dụng chính chất vật lý của chúng. Ví như trên khung xương Gundam RG, bạn sẽ thấy có những chỗ chất nhựa không giống nhau.
Polypropylen gọi tắt là PP là một loại nhựa nhiệt dẻo (Polymer) được điều chế từ phản ứng trùng hợp Propylen. Nó có tính bền cơ học cao (bền xé và bền kéo đứt), khá cứng vững, không mềm dẻo như PE, không bị kéo giãn dài.
Bộ xương Gundam với các chất liệu khác nhau
Bên cạnh đó còn có Thermoplastic Elastomer (TPE) và Polyvinyl Chlopride (PVC) nhưng ít phổ biến. Một số mẫu còn có thêm các part bằng kim loại.
Huy Đào 04/03/2020